Przykładowy zapis w dzienniku i punkty z obszarów podstawy programowej I. Zabawa rozwijająca zmysł dotyku – Odszukaj to, o co proszę.
Zabawa rozwijająca analizę i syntezę słuchową – Co widzisz? Co słyszysz?
Ćwiczenia poranne – zestaw 8.
IV 13 IV 2I 5 II. 1. Zabawy i ćwiczenia pod hasłem Nasze zmysły. Cel: uświadamianie
ist-nienia różnych narządów zmysłów.
2. Ćwiczenia gimnastyczne – zestaw 3. Cel: rozwijanie sprawności fizycznej.
Zabawy na świeżym powietrzu: zabawa orientacyjno-porządkowa – Rób tak – nie rób tak; zabawa Ciuciubabka; zabawa orientacyjno-porządkowa Sztafeta.
IV 2 I 8I 4, I 5
III. Wskazanie góry, dołu kartki, jej prawej i lewej strony. Rysowanie we wskazanych miejscach kartki czegoś słodkiego, gorzkiego, kwaśnego, słonego.
Zabawa ruchowa Malujemy pokój.
Zabawa Sprawne oczy.
IV 14, IV 8
I 5IV 8
Cele główne:
− uświadamianie istnienia różnych narządów zmysłów,
− rozwijanie sprawności fizycznej.
Cele operacyjne:
Dziecko:
− nazywa poszczególne zmysły,
− aktywnie uczestniczy w ćwiczeniach gimnastycznych.
Rozwijane kompetencje kluczowe:
− w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
− matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
− osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,
− obywatelskie.
Środki dydaktyczne: obrazki do ćwiczeń słuchowych, obrazki przedstawiające narządy zmy-słów, przedmioty o zróżnicowanych kształtach, krążki, produkty o różnych smakach i zapachach, dzwoneczki, opaski do zasłonięcia oczu, instrumenty perkusyjne: bębenek, talerze, janczary, kastaniety itp., gazety, klej, zioła, arkusz szarego papieru, karty pracy, cz. 1, nr 65, 66, wyprawka,
Przebieg dnia
• Zabawa rozwijająca zmysł dotyku – Odszukaj to, o co proszę.I
Przedmioty o zróżnicowanych kształtach (np.: łyżka, mała piłka, klocek drewniany), opaska na oczy.
N. gromadzi przed dziećmi przedmioty o zróżnicowanych kształtach. Dzieci rozpoznają je i nazywają. Następnie N. zakrywa wybranej osobie oczy i prosi, aby odszukała za pomocą dotyku wymieniony przez niego przedmiot.
• Zabawa rozwijająca analizę i syntezę słuchową – Co widzisz? Co słyszysz?
Kolorowe krążki, obrazki.
N. rozkłada na podłodze krążki (tyle, ilu jest uczestników zabawy). Połowa z nich jest pu-sta, a na drugiej połowie znajdują się obrazki. Dzieci spacerują pomiędzy krążkami. Na umówiony sygnał wzrokowy lub słuchowy zatrzymują się przy najbliższym krążku. Jedne stają przy krążkach, na których są obrazki, inne – przy pustych. Wskazane przez N. dziecko bardzo wyraźnie wymawia pierwszą głoskę z nazwy obrazka znajdującego się na jego krążku i wskazuje kolegę stojącego przy pustym krążku. Jego zadaniem jest podanie sło-wa zaczynającego się głoską, jaką wymówił kolega. Ma na to tyle czasu, ile będzie trsło-wać trzykrotne powiedzenie głoski. Jeśli poda prawidłowe słowo, zabiera obrazek, jeśli poda niewłaściwe lub nie zmieści się w czasie, obrazek zostaje na krążku. Powtórzenie słowa już raz wymienionego powoduje, że dziecko oddaje jeden ze swoich obrazków, kładąc go na pustym krążku, i czeka jedną kolejkę. Po zakończeniu zabawy dzieci liczą zdobyte obrazki.
Wygrywa dziecko, które ma ich najwięcej.
• Ćwiczenia poranne – zestaw 8 (przewodnik, cz. 1, s. 161).
Zajęcia 1. Zabawy i ćwiczenia pod hasłem Nasze zmysły.II
• Zabawa Poznajemy zmysły.
Obrazki narządów zmysłu.
N. rozkłada przed dziećmi obrazki przedstawiające: oko, ucho, nos, dłoń i język. Dzieci nazy-wają obrazki. Wyjaśniają, co one oznaczają; określają, do czego służą przedstawione na nich części ciała. N. podkreśla, że mamy pięć zmysłów, za pomocą których możemy jak najlepiej odbierać wszystko to, co nas otacza. Wzbogacają one nasze doświadczenia i dostarczają wielu różnorodnych przeżyć.
• Zabawa Co narysowałem na plecach?
Dzieci pozostają w parach; siedzą jedno za drugim i kolejno rysują palcem wskazującym na plecach kolegów proste obrazki. Partnerzy odgadują, co to jest. (N. zwraca uwagę dzieci na wykorzystanie w ostatnich zabawach zmysłu dotyku). Podkreśla znaczenie wszystkich zmysłów, które nam pomagają i wzbogacają odbiór bodźców z otaczającego nas świata.
Pokazuje książkę napisaną alfabetem Braille’a i wyjaśnia, że dzięki zmysłowi dotyku ludzie niewidomi mogą czytać. Książki dla nich są napisane alfabetem składającym się z wypukłych znaków punktowych odpowiadających literom lub wyrazom.
• Karta pracy, cz. 1, nr 65.
− Przeczytajcie z N. wyrazy: tak, nie. Odszukajcie w na-klejkach napisy: tak, nie (N. pokazuje). Naklejcie wy-raz tak obok zdjęć kojarzących się z przyjemnymi zapachami. Naklejcie wyraz nie obok zdjęć kojarzą-cych się z nieprzyjemnymi zapachami.
− Przeczytajcie tekst z N. On będzie czytać wyrazy, wy będziecie wskazywać części ciała i mówić ich nazwy.
• Podawanie przykładów smaków rozpoznawanych przez dzieci i potraw, które mają takie smaki, np. słod-ki – cusłod-kier, ciastko…; słony – sól, słone paluszsłod-ki…;
kwaśny – cytryna, kapusta kiszona…; gorzki – lekar-stwa…
• Zabawa Co to za potrawa?
Opaski, produkty, owoce, warzywa.
N. przygotowuje produkty, owoce, warzywa o róż-nych smakach i zapachach. Zawiązuje dzieciom opaski na oczach i podaje produkty do powąchania i spróbowania. Dzieci odgadują, co to za produkt,
owoc lub warzywo, określają, jaki ma smak. Przykładowe produkty, owoce, warzywa, np.:
cytryna, pomarańcza, banan, kiwi, ogórek kiszony, czekolada, gotowane jajko, wędlina, ser topiony, ser biały, ketchup pikantny, mleko, natka pietruszki, ciastko, marchewka…
• Zabawa słuchowo-ruchowa Idź za źródłem dźwięku.
Dzwonki.
N. wybiera pięcioro dzieci. Trojgu wkłada do dłoni dzwoneczki. Udaje, że coś daje, pozostałym dwojgu. Dzieci rozchodzą się po sali, poruszają dłońmi, wydobywając dźwięk z dzwonecz-ków. Dzieci, które ich nie mają, także poruszają dłońmi, udając, że coś w nich mają. Pozo-stałe dzieci uważnie słuchają i maszerują za dziećmi, które ich zdaniem mają dzwoneczki wydające dźwięki, tworząc małe wężyki. Kiedy wszystkie osoby już się zdecydują, za kim maszerują, prowadzące dzieci otwierają dłonie, a pozostałe sprawdzają, czy rzeczywiście wybrały prawidłowo.
• Zabawa Co to za instrument?
Instrumenty perkusyjne.
Za parawanem N. gromadzi instrumenty perkusyjne. Wybrane dzieci wchodzą za parawan i wydają z nich dźwięki. Pozostałe odgadują, jaki instrument wydawał dźwięk. (N. zwraca uwagę dzieci na wykorzystanie w ostatnich zabawach zmysłu słuchu).
• Zabawa Słodkie naleśniki.
Dzieci dobierają się parami. Jedno dziecko kładzie się na brzuchu, a drugie wykonuje na plecach kolegi ruchy, które pokazuje i o których opowiada N. (Potem następuje zmiana).
Wsypuję mąkę do miski (wykonywanie gestu sypania mąki na plecy i zbierania mąki z ple-ców). Wlewam mleko i trochę wody (leżące dziecko wydaje odgłos: bul, bul, bul). Wbijam jajko (stuk – uderzenie w jedno ramię, puk – uderzenie w drugie ramię, chlup – rozciągnięcie dłoni na szerokość pleców). Miksuję (wykonywanie kolistych ruchów pięściami po całych plecach – trrr, trrr, trrr). Wlewam ciasto na patelnię i smażę (wykonywanie kolistych ruchów całymi dłońmi – psss, psss, psss). Smaruję dżemem (przesuwanie po plecach jednej dłoni – do góry i na dół), zwijam (naśladowanie gestu zwijania), posypuję cukrem pudrem (delikatne uderzanie palcami obu rąk). Kroję i zjadam (dzielenie pleców kantem dłoni na małe kawałki i lekkie podszczypywanie).
Przeczytaj z nauczycielem wyrazy: tak, nie. Odszukaj je w naklejkach. Naklej wyraz tak obok zdjęć kojarzących się z przyjemnymi zapachami. Wyraz nie naklej obok zdjęć kojarzących się z nieprzyjemnymi zapachami.
Przeczytaj z nauczycielem. On będzie czytał wyrazy, a ty będziesz wskazywać części ciała i mówić ich nazwy.
Co robimy? klasyfikowanie, orientacja przestrzenna, czytanie całościowe
• Zabawa muzyczno-ruchowa Obserwuj bębenek.
Bębenek.
Dzieci poruszają się po sali w rytmie ósemek wystukiwanych przez N. na bębenku. Kilka uderzeń w wolnym tempie jest sygnałem do zatrzymania się. Jeśli N. podniesie bębenek do góry, dzieci klaszczą nad głową tyle razy, ile uderzeń usłyszą. Jeśli N. uderzy w bębenek trzymany nisko nad podłogą, dzieci uderzają tyle samo razy dłonią w podłogę. (Dzieci klaszczą lub uderzają po wysłuchaniu wszystkich dźwięków wykonanych na instrumencie).
• Wykonanie pachnącego dywaniku.
Wyprawka, karta nr 7, klej magic (lub wikol), zioła: majeranek, papryka słodka, ziarenka pieprzu, liść laurowy, rozmaryn, cynamon itp.
− Smarowanie klejem wybranego wzoru, otoczonego czarnym obrysem.
− Sypanie na warstwę kleju wybranych ziół.
− Oglądanie, wąchanie, dotykanie dywaników.
Propozycja dodatkowych działań, opisanych na karcie pracy wyprawki.
Zajęcia 2. Ćwiczenia gimnastyczne – zestaw 3 (przewodnik, cz. 1, s. 122).
Zabawy na świeżym powietrzu
• Zabawa orientacyjno-porządkowa Rób tak – nie rób tak.
Dzieci stoją w rozsypce w wyznaczonym miejscu ogrodu przedszkolnego. N. umawia się z nimi, że będą naśladować jego ruchy na słowa: Rób tak. Jeżeli usłyszą: Nie rób tak – nie powinny naśladować ruchów N.
• Zabawa Ciuciubabka.
Chustka do zasłonięcia oczu.
Jedno dziecko ma zasłonięte oczy. Jest Ciuciubabką. N. delikatnie porusza nim – obraca w miejscu – a dzieci rozmawiają z Ciuciubabką.
Dzieci: Ciuciubabko, gdzie stoicie?
Ciuciubabka: Na beczce.
Dzieci: A co w tej beczce jest?
Ciuciubabka: Kwas.
Dzieci: To łapcie nas!
Ciuciubabka stara się złapać jedną osobę, która zostaje nową Ciuciubabką, i zabawa roz-poczyna się od nowa.
• Zabawa orientacyjno-porządkowa Sztafeta.
Rulon z gazety.
Dzieci są podzielone na cztery zespoły. Każdy zespół ustawia się w innym rogu, w wyzna-czonym miejscu ogrodu przedszkolnego – w rzędzie. N. podaje pierwszemu zawodnikowi z najbliższego rzędu rulon z gazety. Zadaniem dziecka jest zanieść rulon do kolejnego rzędu, dać go pierwszemu zawodnikowi i ustawić się na końcu tego rzędu, i tak dalej, aż wszystkie dzieci wezmą udział w zabawie.
• Karta pracy, cz. 1, nr 66. III
− Pokażcie górę kartki. Teraz pokażcie dół kartki.
− Pokażcie prawą stronę kartki, a teraz – lewą.
− Na górze kartki, po prawej stronie, narysujcie coś słodkiego, a po lewej stronie – coś gorzkiego.
− Na dole kartki, po prawej stronie, narysujcie coś kwa-śnego, a po lewej – coś słonego.
• Zabawa ruchowa Malujemy pokój.
Dzieci naśladują malowanie ścian obiema rękami rów-nocześnie, dwoma pędzlami, zgodnie z poleceniami N.:
− jedna ręka maluje pasy poziome, druga – pionowe,
− obie ręce malują jednocześnie przeciwległe lub są-siednie ściany,
− jedna ręka maluje równomiernie tło, druga maluje wzory: kropki, koła, inne figury,
− jednocześnie jedna ręka maluje koła na suficie, a dru-ga – na ścianie.
• Zabawa Sprawne oczy.
Arkusz szarego papieru, gazety.
N. robi w arkuszu szarego papieru cztery otwory różniące się wielkością. Przyporządkowuje im punkty, zaznaczone odpowiednią liczbą kół (4 – najwęższy otwór, 1 – najszerszy), które rysuje obok otworów.
Każde dziecko robi z gazety trzy kule, ustawia się w wyznaczonym miejscu i celuje do otwo-rów w szarym papierze, który z chętnym dzieckiem trzyma N. Każde dziecko po wykonaniu rzutów liczy wraz z N. (dodaje) otrzymane punkty. Tytuł mistrza zdobywa dziecko, które uzyskało największą liczbę punktów.
Październik, tydzień 4 Nasze zmysły