Przykładowe zapisy w dzienniku i punkty z podstawy programowej
I. Oglądanie papieru różnego rodzaju – ćwiczenie badawcze. Układanie kompozycji z dłoni na białych kartkach i na czarnych kartkach – nazywa-nie swoich dzieł.
Zabawa paluszkowa Witające się rączki.
Ćwiczenia poranne – zestaw nr 7.
II.1. Słuchanie opowiadania Małgorzaty Strękowskiej-Zaremby Drewniany papier. Cele: rozwijanie mowy; poznawanie produkcji papieru.
Zabawa ruchowa Wiatr porusza gałęziami.
2. Ćwiczenia gimnastyczne – zestaw nr 4. Cel: rozwijanie sprawności fizycznej.
Zabawy na świeżym powietrzu: zabawa ruchowa Sprytny ogonek; zaba-wa orientacyjno-porządkozaba-wa Wiatr i drzezaba-wa.
III. Zabawy z wiatrem. Badanie kierunku i natężenia wiatru (ćwiczenia w ogro-dzie przedszkolnym).
Określanie pożytecznej roli wiatru i szkodliwej roli wiatru.
Zabawa ruchowa Wietrzyk, wiatr, wichura.
Zabawa Jaka to piosenka? – rozwijanie słuchu muzycznego.
IV 8IV 1, IV 8
• rozwijanie mowy,
• poznawanie sposobu otrzymywania papieru,
• rozwijanie sprawności fizycznej.
Cele operacyjne Dziecko:
• wypowiada się pełnymi zdaniami,
• wie, z czego i jak otrzymujemy papier,
• aktywnie uczestniczy w ćwiczeniach gimnastycznych.
Przebieg dnia
• Oglądanie papieru różnego rodzaju – ćwiczenia badawcze. I Papier o różnej grubości, fakturze, w różnych formatach.
N. przygotował różne rodzaje papieru. Dzieci oglądają je, porównują grubość, określają fak-turę (gładka, szorstka, matowa…). Układają według wielkości formatu (A6, A5, A4, A3, A2).
• Układanie kompozycji z dłoni na białych kartkach i na czarnych kartkach.
Białe kartki i czarne kartki z bloku technicznego (dla każdego dziecka).
Każde dziecko dostaje dwie kartki – białą i czarną. Najpierw N. pokazuje swoją kompo-zycję, kładąc dłonie z rozcapierzonymi palcami na czarnej kartce – jedną wzdłuż, drugą w poprzek. Nazywa swoje dzieło – Krzyk. Następnie prosi dzieci, żeby spróbowały wymy-ślić, a potem ułożyć z dłoni swoje dzieło – najpierw na białej kartce, a potem – na czarnej kartce. Dzieci pokazują swoje kompozycje, a potem je nazywają.
• Zabawa paluszkowa Witające się rączki (według K. Sąsiadka).
Dzieci:
Dwie rączki się spotkały, dotykają swoich dłoni,
więc się przywitały. ściskają je,
Najpierw zaklaskały, klaszczą,
później się pogłaskały. głaszczą swoje dłonie, Mocno się ściskały, mocno ściskają swoje dłonie, bo się dawno nie widziały.
Jak się przywitały, złączonymi palcami jednej dłoni dotykają no to pogadały. złączonych palców drugiej dłoni,
Gdy się nagadały, to się żegnać zaczynały.
Znowu zaklaskały, klaszczą,
znów się pogłaskały, głaszczą swoje dłonie,
mocno się ściskały, ściskają je,
a na koniec – pomachały. machają obiema rękami.
• Ćwiczenia poranne – zestaw nr 7 (przewodnik, s. 135).
II
Zajęcia 1. Słuchanie opowiadania Małgorzaty Strękowskiej-Zaremby Drewniany papier.
• Krótka rozmowa na temat otrzymywania papieru.
N. pyta:
− Z czego otrzymujemy papier?
Jeżeli dzieci odpowiedzą na pytanie, wówczas N. pyta dalej:
− Dlaczego powinniśmy szanować papier?
− Po co zbieramy makulaturę?
• Słuchanie opowiadania.
Książka, s. 16–17
– A niech to! – złości się Ada. Zwija papier w kulkę i wrzuca do kosza. Jest niezadowolona ze swojego rysunku.
Olek patrzy na nią znad książki, ale nic nie mówi.
lub żądanie. Pod petycją podpisuje się wiele osób. Petycję składa się do władz lokalnych. Wyróżnia się także petycje ustne
Podczas śniadania.
Ada wraca do rysowania, jednak po chwili następna zgnieciona kartka ląduje w koszu.
A potem następna i kolejna.
– Nie wychodzi mi! – niecierpliwi się Ada. Wielokrotnie rozpoczyna pracę od nowa, aby po chwili zwinąć papier w kulkę i wyrzucić.
– Przestań, niszczysz drzewa! – karci ją Olek.
– Jakie drzewa?! – złości się Ada. – To przecież tylko kartki z bloku. – Po chwili jednak uśmie-cha się domyślnie. – Nabierasz mnie.
Olek przewraca oczami. – Ja nie mogę. A z czego robi się papier? – pyta.
No właśnie: z czego?
Ada przygląda się leżącej przed nią kartce, na której po raz dziesiąty próbuje narysować żyrafę. – Zzzz, nie wiem.
– Olek ma rację, Adusiu – dziadek włącza się do rozmowy. – Papier robi się z drewna, dlate-go należy mądrze nim dlate-gospodarować.
Ada patrzy na dziadka z niedowierzaniem. Dziadek – inżynier – na pewno zna różne mate-riały, o których ona nigdy nie słyszała. Jednak czy na pewno jest na świecie drewniany papier?
Nie, w to Ada nie uwierzy.
– Obaj mnie nabieracie – śmieje się. – Drewno jest twarde i grube, a papier – cienki. Daje się zgnieść i rozerwać.
Niewątpliwie Ada wie, co można zrobić z papierem. Jednak to Olek ma rację. Dziadek wyjaśnia Adzie, że drewno podlega specjalnej obróbce, zanim powstanie z niego papier.
– Najpierw drzewa są ścinane w lesie, po czym transportowane do fabryki nazywanej papier-nią. Tam odziera się je z kory i rozdrabnia, następnie poddaje obróbce chemicznej. Dodaje się barwniki, wodę, klej i inne substancje, w wyniku czego powstaje masa papiernicza – mówi dzia-dek. – Masa przenoszona jest na sito, gdzie przybiera kształt długiej wstęgi. Następnie wstęga trafia na szereg pras i zostaje sprasowana w papier.
– I już koniec pracy? – pyta zaciekawiona Ada.
– Jeszcze nie. Końcową czynnością jest nawinięcie papieru na olbrzymie role i pocięcie ich na kartki.
– Na takie jak te w koszu?
– Na takie i większe. Zależy od zamówień – odpowiada dziadek.
Ada wzdycha. Tyle kartek zniszczyła. Żyrafy, które narysowała, wcale nie były takie nieuda-ne. Może ta pierwsza, ale następne już nie.
– I co teraz?
– Teraz wyjmij kartki z kosza i dołóż je do paczki z makulaturą – radzi dziadek.
– Chyba wiesz, że z makulatury też robi się papier? – upewnia się Olek.
Ada śmieje się w duchu. – Nie. Z makulatury robi się makaron! – mówi stanowczo. Minę ma przy tym tak poważną, że Olek nie jest pewny, co o tym myśleć.
Tak powstaje papier: ścięte bele drewna zostają rozdrobnione. Noże mielące gładzą, roz-gniatają i tną masę. Otrzymaną masę miesza się z woda, barwnikami i innymi substancja-mi. Stamtąd dostaje się na sito, gdzie odsączana jest woda. Powstaje wstęga w wyniku łączenia się włókienek masy papierowej. Potem wstęga ta trafia na taśmę, gdzie walce wyciskają z niej wodę i wzmacniają się włókna. Mocna wstęga jest przepuszczana przez zespół podgrzewanych przez parę wodną wałków. Jej powierzchnia jest wygładzana za pomocą wałków. I mamy papier.
• Rozmowa na temat opowiadania.
− Co robiła Ada?
− Czy Ada uwierzyła Olkowi, gdy powiedział jej, że niszczy drzewa?
− Kto wyjaśnił Adzie, jak z drewna (ścięte drzewo) można otrzymać papier?
− Dlaczego powstawanie papieru z drewna tak zdziwiło Adę?
− W jaki sposób otrzymujemy papier z drewna?
• Wykonanie pracy Okrągły kolaż.
Papierowy obrus, rysunki dzieci wykonane na kartkach różnego formatu, oprócz kształtu czworokątnego, klej.
N. przycina papierowy obrus tak, żeby był okrągły (najlepiej rozłożyć go na okrągłym stole i poprzycinać go odpowiednio do konturów blatu). Dzieci dostają kartki różnego formatu i kształtu (oprócz kształtu czworokątnego). Rysują na nich to, co chcą: rośliny, zwierzęta, przedmioty, ludzi… Po zakończeniu rysowania oklejają obrus swoimi rysunkami. Wykona-ny okrągły kolaż N. wiesza na ścianie.
• Zabawa ruchowa Wiatr porusza gałęziami.
Tamburyn.
Dzieci są drzewami. Stają w lekkim rozkroku i unoszą ręce do góry. Poruszają rękami (ga-łęziami) w zależności od dźwięków tamburynu, na którym gra N. – wiatr jest mocniejszy lub słabszy.
Zajęcia 2. Ćwiczenia gimnastyczne – zestaw nr 4 (przewodnik, s. 140).
Zabawy na świeżym powietrzu
• Zabawa ruchowa Sprytny ogonek.
Dzieci ustawiają się jedno za drugim i trzymają za ramiona. N. stoi w pewnej odległości i dyryguje ogonkiem, wydając polecenia, np.: prosto przed siebie, w prawo, w lewo, trzy kroki do tyłu… Ogonek wykonuje polecenia, które na początku zabawy są wydawane wolno, a potem – coraz szybciej.
• Zabawa orientacyjno-porządkowa Wiatr i drzewa.
Dzieci są ustawione w rozsypce. Wybrane przez N. dziecko jest wiatrem. Biega pomiędzy pozostałymi dziećmi (drzewami). Dzieci, obok których przebiegnie wiatr, unoszą ręce do góry, poruszają nimi tak, jak gałęzie na wietrze, i cichutko naśladują szum liści.
• Zabawy z wiatrem. III
Patyki, paski bibuły, pinezki.
Każde dziecko dostaje patyk, pasek bibuły, pinezkę. Samodzielnie lub z pomocą N. mocu-je bibułę na końcu patyka. Z gotowym przyrządem pomiarowym dzieci z N. wychodzą do ogrodu przedszkolnego.
• Badanie kierunku i natężenia wiejącego wiatru (ćwiczenia w ogrodzie przedszkolnym).
Przyrządy pomiarowe.
Dzieci podnoszą do góry swoje przyrządy pomiarowe. Obserwują pasek bibuły i wskazują ręką kierunek, z którego wieje wiatr. Nazywają ten kierunek (kierunek przeciwny niż rozcią-gający się pasek bibuły). W zależności od wysokości, na jaką unosi się pasek bibuły, określają, czy wiatr jest mocny, czy słaby.
Po swoich obserwacjach (kilkudniowych) dzieci powinny dojść do następujących wniosków:
− kierunek wiatru się zmienia – nawet czasem w tym samym dniu, ale w określonym mo-mencie wiatr wieje w jedną stronę,
− nie zawsze wiatr wieje z taką samą siłą.
• Podawanie przykładów pożytecznej roli wiatru:
− suszy pranie,
− popycha żaglówki,
− obraca skrzydła wiatraków…
• Podawanie przykładów szkodliwej działalności wiatru:
− zrywa liście z drzew i łamie gałęzie,
lub żądanie. Pod petycją podpisuje się wiele osób. Petycję składa się do władz lokalnych. Wyróżnia się także petycje ustne
Podczas śniadania.
− wyrywa drzewa,
− zrywa dachy domów,
− zatapia statki podczas sztormów…
• Zabawa ruchowa Wietrzyk, wiatr, wichura.
Dzieci są drzewami. Ich ręce (gałęzie) poruszają się odpowiednio do podanego przez N.
hasła. Na hasło: Wietrzyk – poruszają delikatnie dłońmi rąk uniesionych do góry. Na ha-sło: Wiatr – poruszają rękami na boki. Gdy usłyszą haha-sło: Wichura – poruszają rękami we wszystkich kierunkach.
• Zabawa Jaka to piosenka? – rozwijanie słuchu muzycznego.
N. prezentuje wybrane fragmenty piosenek poznanych wcześniej przez dzieci. Ich zada-niem jest rozpoznanie, jakie to piosenki.
Październik, tydzień 4 Idzie jesień… z deszczem