Wpływ współdziałania na przedsiębiorstwa turystyczne w

Podejmowanie współpracy zarówno między samymi przedsiębiorstwami sektora turystyki, ale także władzami samorządowymi jak i środowiskiem biznesowym to kluczowy czynnik sukcesu w procesie rozwijania lokalnej turystyki oraz samych przedsiębiorstw.

W celu bardziej przejrzystego zaprezentowania wpływu współdziałania na przedsiębiorstwa turystyczne autorka dokonała rozróżnienia na efekty jakie przedsiębiorstwa generują podczas współpracy między sobą oraz efekty współpracy wynikające z ich obcowania ze sferą naukową oraz jednostkami samorządu terytorialnego.

Do efektów jakie najczęściej wynikają ze współdziałania przedsiębiorstw sektora turystyki należy wymienić⁸⁰:

 szerszy dostęp do branżowych zasobów i kompetencji,

 obniżenie kosztów wytwarzania dóbr i usług,

 zwiększenia poczucia bezpieczeństwa prowadzonej działalności,

 osiąganie korzyści specjalizacji,

 osiąganie korzyści skali (kumulacja kapitału, wiedzy, zasobów ludzkich),

 łatwiejszy dostęp do nowości rynkowych,

 zwiększenie możliwości negocjacji warunków handlowych, cen, terminów i form płatności,

 umocnienie pozycji przedsiębiorstw wobec pozostałej konkurencji branżowej nie będącej w sferze współdziałania,

 poprawa pozycji przedsiębiorstw w stosunku do nabywców,

 poprawa pozycji przedsiębiorstw w stosunku do dostawców,

80 Benchmarking klastrów w Polsce – edycja 2014. Raport z badań, Bogusław Plawgo, Warszawa 2014. Seria Innowacje, s. 172.

 zwiększenie udziału w rynku krajowym a często też w zagranicznym,

 generowanie nowych miejsc pracy z dużym potencjałem rozwojowym,

 możliwości wzajemnego uzupełniania się przedsiębiorstw we wspólnie prowadzonej aktywności rynkowej,

 wprowadzanie zmiany w strategii marketingowej przedsiębiorstwa m.in.

poprzez zmiany

 podejmowanie wspólnie działań promocyjnych prowadzonych działalności,

 dywersyfikacja ryzyka prowadzonej działalności pomiędzy współdziałające podmioty,

 możliwość uzyskania dodatkowych korzyści finansowych będących rezultatem podjętej kooperacji,

 skrócenie czasu realizacji usług dzięki większej liczbie wyspecjalizowanych podmiotów branżowych,

 wprowadzenie zmian w sferze organizacyjnej m.in. poprzez implementację noweych sposobów zarządzania,

 możliwość realizacji przedsięwzięć inwestycyjnych, których nie byłyby w stanie realizować samodzielnie funkcjonując na rynku usług turystycznych,

 wykształcenie relatywnie tanich czynników produkcji oraz specjalistycznych usług wspierających,

 wpływ na aktywność w obszarze aktywności badawczo - rozwojowej

 zwiększenie efektywności w oddziaływaniu na otoczenie, m.in. władze lokalne i realizowaną przez nie politykę rozwoju regionu (kierunki wydatkowania publicznych funduszy),

 łatwiejsza możliwość rozpoczęcia działalności,

 tworzenie kultury przedsiębiorczości,

 stymulowanie procesów przepływu wiedzy oraz uczenia się,

 stwarza podstawy do budowania zaufania i kapitału społecznego,

 zwiększenie pewności istnienia na rynku,

 ułatwienie dostępu do eksperckiej wiedzy branżowej,

 przyspieszenie rozwoju firmy,

 rozszerzenie wiedza na temat trendów i technologii,

 wzrost liczby partnerów i kooperantów,

 stabilizacja procesów dostaw oraz sprzedaży (umowy długoterminowe),

 istotne zmodyfikowanie lub wprowadzenie nowych procesów produkcji wyrobów/ procesów dostarczania usług np. poprzez zakup maszyn, urządzeń linii technologicznej.

Z kolei korzyści wynikające ze współpracy jednostek ze sferą naukową oraz administracją publiczną są następujące: możliwość stworzenia nowej usługi bądź produktu, transfer innowacyjnych rozwiązań, kształtowanie kultury współdziałania, fachowe doradztwo, wymiana informacji rzutująca na poprawę konkurencyjności współdziałających podmiotów, zmniejszenie asymetrii informacyjnej, dostęp do ośrodków badawczych oraz nowych technologii, możliwości szkoleniowe dla pracowników, łatwiejszy dostęp do wykwalifikowanej kadry „właściwy człowiek na właściwym miejscu”, wymiana doświadczeń, polepszenie wizerunku przedsiębiorstwa dzięki współpracy ze sferą nauki, łatwiejsza implementacja innowacyjnych technologii, a tym samym poprawa jakości świadczenia dotychczasowych usług bądź wytwarzanych produktów, nawiązywanie trwałej współpracy instytucjami otoczenia biznesu, świeży potencjał do nawiązania nowych kontaktów handlowych.

Można też, różnicując efekty współdziałania zastosować podejście bazujące na wskazaniu kryterium rynkowego, zasobowego, finansowego, wymiany wiedzy i społecznego (por. tabela 12). Autorka, proponując taki sposób różnicowania efektów współdziałania, ma na celu wskazanie, jak bardzo istotna jest rola współdziałania dla funkcjonowania przedsiębiorstwa turystycznego.

Tabela 12. Efekty współdziałania dla przedsiębiorstw sektora turystyki w oparciu o przyjęte kryteria

Specyfikacja Efekty dla przedsiębiorstw sektora turystyki

Kryterium rynkowe

 obniżenie kosztów wytwarzania dóbr i usług,

 osiąganie korzyści specjalizacji,

 zwiększenia poczucia bezpieczeństwa prowadzonej działalności,

 łatwiejszy dostęp do nowości rynkowych,

 zwiększenie możliwości negocjacji warunków handlowych, cen, terminów i form płatności,

 umocnienie pozycji przedsiębiorstw wobec pozostałej konkurencji branżowej nie będącej w sferze współdziałania,

 poprawa pozycji przedsiębiorstw w stosunku do nabywców,

 poprawa pozycji przedsiębiorstw w stosunku do dostawców,

 zwiększenie udziału w rynku krajowym a często też w zagranicznym,

 możliwości wzajemnego uzupełniania się przedsiębiorstw we wspólnie prowadzonej aktywności rynkowej,

 podejmowanie Wspólnie działań promocyjnych prowadzonych działalności,

 zwiększenie efektywności w oddziaływaniu na otoczenie, m.in. władze lokalne i realizowaną przez nie politykę rozwoju regionu (kierunki wydatkowania publicznych funduszy),

 dywersyfikacja ryzyka prowadzonej działalności pomiędzy współdziałające podmiot,

 skrócenie czasu realizacji usług dzięki większej liczbie wyspecjalizowanych podmiotów branżowych,

 zwiększenie pewności istnienia na rynku,

 polepszenie wizerunku przedsiębiorstwa dzięki współpracy ze sferą nauki,

 „świeży” potencjał do nawiązania nowych kontaktów handlowych.

Kryterium zasobowe

 osiąganie korzyści skali (kumulacja kapitału, wiedzy, zasobów ludzkich),

 łatwiejsza możliwość rozpoczęcia działalności,

 wzrost liczby partnerów i kooperantów,

 stabilizacja procesów dostaw oraz sprzedaży (umowy długoterminowe).

 przyspieszenie rozwoju firmy.

Kryterium finansowe

 możliwość uzyskania dodatkowych korzyści finansowych będących rezultatem podjętej kooperacji,

 możliwość realizacji przedsięwzięć inwestycyjnych, których nie byłyby w stanie realizować samodzielnie funkcjonując na rynku usług turystycznych,

 wykształcenie relatywnie tanich czynników produkcji oraz specjalistycznych usług wspierających.

Kryterium wymiany wiedzy

 szerszy dostęp do branżowych zasobów i kompetencji,

 stymulowanie procesów przepływu wiedzy oraz uczenia się,

 ułatwienie dostępu do eksperckiej wiedzy branżowej,

 rozszerzenie wiedza na temat trendów i technologii,

 możliwość wygenerowania nowej usługi bądź produktu,

 transfer innowacyjnych rozwiązań,

 kształtowanie kultury współdziałania,

 fachowe doradztwo,

 wymiana informacji rzutująca na poprawę konkurencyjności współdziałających podmiotów,

 zmniejszenie asymetrii informacyjnej,

 dostęp do ośrodków badawczych oraz nowych technologii,

 możliwości szkoleniowe dla pracowników,

 łatwiejszy dostęp do wykwalifikowanej kadry „właściwy człowiek na właściwym miejscu”,

 wymiana doświadczeń,

 łatwiejsza implementacja innowacyjnych technologii, a tym samym poprawa jakości świadczenia dotychczasowych usług bądź wytwarzanych produktów,

 nawiązywanie trwałej współpracy z instytucjami otoczenia biznesu.

Kryterium społeczne

 generowanie nowych miejsc pracy z dużym potencjałem rozwojowym,

 stwarza podstawy do budowania zaufania i kapitału społecznego,

 tworzenie kultury przedsiębiorczości.

Źródło: Opracowanie własne

Podsumowując, podejmowanie współpracy przedsiębiorstw sektora turystyki ze sferą jednostek naukowych, badawczo-rozwojowych pozwala na polepszenie jakości oferowanych produkcji oraz świadczonych usług.

Dostosowanie się podmiotów turystycznych do ciągle rosnących wymagań odbiorców nowych produktów i usług zwiększa szansę na ich rynkowy sukces.

Ponadto dzięki placówkom naukowym, które pomagają w zdobywaniu certyfikatów jakości, przedsiębiorstwa te w znacznym stopniu poprawiają swój rynkowy wizerunek.

To co wyróżnia koncepcję współdziałania przedsiębiorstw sektora turystyki to fakt, iż:

 opiera się ona na idei autonomicznych sieci współpracy,

 dopuszcza realizację pewnych zadań bez konieczności centralnego nadzoru,

 odnosi się do złożonego systemu podmiotów i instytucji funkcjonujących w obrębie struktur państwowych jak i pozapaństwowych,

 akcentuje zależności, które są rezultatem podziału władzy oraz czynności wykonawczych pomiędzy podmiotami zaangażowanymi we wspólne działania.

Należy podkreślić, iż generowane efekty, jakie możemy obserwować podczas współdziałania przedsiębiorstw sektora turystyki, nie ograniczają się jedynie do jego uczestników, ale wnikają również do otoczenia, w jakim one funkcjonują; lokalnej gospodarki tworząc tzw. efekt rozlewania ( z ang.

spillover effect).

2.3.2. Wpływ współdziałania przedsiębiorstw turystycznych na