Doskonalenie zawodowe policjantów w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie przeciwdziałania przemocy w rodzinie

Dobór, wykształcenie ogólne i przygotowanie zawodowe funkcjonariuszy ma wpływ na jakość i skuteczność wykonywania przez nich obowiązków służbowych. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 6 grudnia 2000 roku w sprawie wymagań w zakresie wykształcenia, kwalifikacji zawodowych i stażu, jakim powinni odpowiadać policjanci na stanowiskach komendantów policji i innych stanowiskach służbowych (Dz.U. 2000 nr 115 poz. 1212) uprawnienie do objęcia danego stanowiska powinno wynikać z faktu odbycia odpowiedniego przeszkolenia specjalistycznego427. Konieczne jest także systematyczne prowadzenie szkoleń mających na celu stałe podnoszenie kwalifikacji zawodowych, uzupełnianie wiedzy i umiejętności oraz dostosowywanie ich do zmieniającej się rzeczywistości. Zarządzenie nr 10 Komendanta Głównego Policji z dnia 19 kwietnia 2001 roku w sprawie szczegółowych zasad szkolenie policjantów i strażników gminnych (miejskich) (Dz. Urz. 2001 nr 5 poz. 56) nakłada na jednostki policji obowiązek przeprowadzania szkoleń doskonalących.

Interweniowanie w sprawie przemocy w rodzinie wymaga od policjantów dużego zaangażowania. Jednak większość doświadczających przemocy w rodzinie niechętnie ujawnia swoje problemy przed policjantami. Wynika to zarówno z braku intymnych warunków do rozmowy w jednostkach policji, jak i z nieodpowiedniego przygotowania, w szczególności psychologicznego, funkcjonariuszy⁴²⁸. Jakość podejmowanych przez policjantów działań uzależniona jest od zasobów wiedzy merytorycznej, znajomości procedur i zjawiska przemocy, umiejętności interpersonalnych. Większość czynników utrudniających interwencje domowe związane z przemocą w rodzinie można usuwać przez odpowiednie szkolenie funkcjonariuszy. Nie dotyczy to jedynie osobistych doświadczeń związanych z przemocą, postaw wobec tego zjawiska oraz indywidualnych predyspozycji do pracy z ludźmi429.

427 S. Cybulski, Policjanci i ich klienci. Prawo w działaniu – raport z monitoringu, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Warszawa 2001, s. 145.

428 E. Mańka, Zjawisko przemocy na terenie działania Komendy Powiatowej Policji w Świdniku (na tle danych ogólnopolskich) [w:] A. Tyburska, J. Fiebig, G. Kędzierska (red.), Policja a przemoc. Przeciwdziałanie przemocy wobec dzieci, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Policji, Szczytno 2004, s. 71-72.

429 T. Gid, Czynniki utrudniające interwencję w sprawie przemocy. Możliwości usuwania trudności [w:] A. Tyburska, J. Fiebig, G. Kędzierska (red.), Policja a przemoc. Przeciwdziałanie przemocy wobec dzieci, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Policji, Szczytno 2004, s. 117.

152

Program szkolenia zawodowego podstawowego dla nowoprzyjętych do służby policjantów nawiązuje do problematyki przemocy w rodzinie w ramach dwóch jednostek szkolnych: „Część ogólna i szczególna prawa karnego materialnego i prawa wykroczeń” oraz „Przeprowadzanie interwencji oraz postępowanie z osobami znajdującymi się pod wpływem alkoholu lub środka działającego podobnie”. W czasie półgodzinnej pogadanki z zakresu prawa słuchacze dokonują kwalifikacji prawnej czynu oraz wskazują ustawowe znamiona przestępstw przeciwko rodzinie i opiece. Prowadzący zajęcia zwraca uwagę na różnice między przestępstwem znęcania się, a sytuacją, gdy występuje tylko przemoc (w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie) i dany przypadek nie wyczerpuje znamion z artykułu 207 Kodeksu karnego⁴³⁰. W trakcie realizacji jednostki szkolnej dotyczącej przeprowadzania interwencji słuchacze uczestniczą w trzygodzinnych wykładach na temat zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego w miejscu pełnienia służby oraz podejmowania interwencji. Omówione zostają zasady postępowania podczas przeprowadzania interwencji domowych związanych z przemocą w rodzinie431. Uznaje się, że ingerencja funkcjonariuszy w sprawy rodzinne jest czymś wyjątkowym, a arbitralne rozwiązania – ostatecznością. Tok postępowania w tych przypadkach obok taktu, kultury i wyrozumiałości powinien charakteryzować się ograniczonym zaufaniem, koncentracją, czujnością, stanowczością i konsekwencją w działaniu432. W ramach wykładu uczestnicy zapoznają się z rodzajami i fazami przemocy, psychologicznymi mechanizmami postepowania sprawcy i zachowania ofiar przemocy oraz z obowiązującymi aktami prawnymi dotyczącymi problematyki przemocy433.

W 2014 roku do programu szkolenia podstawowego dodano treści związane z kwestionariuszami oraz algorytmami służącymi szacowaniu ryzyka zagrożenia życia i zdrowia w związku z przemocą w rodzinie w wymiarze czterech godzin dydaktycznych434.

430 Decyzja nr 345 Komendanta Głównego Policji z dnia 1 października 2014 r. zmieniająca decyzję w sprawie programu szkolenia zawodowego podstawowego dla policjantów, absolwentów wybranych kierunków studiów oraz osób, które zaliczą z wynikiem pozytywnym test wiedzy obejmujący treści kształcenia wybrane ze szkolenia zawodowego podstawowego policjantów (Dz. Urz. KGP 2014 poz. 66), s. 25.

431 Tamże, s. 68.

432 K. Łagoda, R. Częścik, Vademecum interwencji policyjnych. Podręcznik dla policjantów, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Policji, Szczytno 1997, s. 58.

433 Decyzja nr 345 Komendanta Głównego Policji z dnia 1 października 2014 r. zmieniająca decyzję w sprawie programu szkolenia zawodowego podstawowego dla policjantów, absolwentów wybranych kierunków studiów oraz osób, które zaliczą z wynikiem pozytywnym test wiedzy obejmujący treści kształcenia wybrane ze szkolenia zawodowego podstawowego policjantów (Dz. Urz. KGP 2014 poz. 66), s. 71.

434 Informacja dotycząca realizacji przez jednostki organizacyjne Policji w I. półroczu 2014 roku procedury „Niebieskie Karty” oraz inicjatyw podejmowanych w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie, Biuro Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji, Warszawa 2014, s. 16, http://www.policja.pl [data dostępu: 10.02.2015].

153

Tematyka przemocy w rodzinie jest poruszana podczas lokalnego doskonalenia zawodowego policjantów służby prewencyjnej. Policja ma świadomość konieczności budowania sprawnego, wielofunkcyjnego systemu walki z przemocą domową oraz prowadzenia cyklicznych szkoleń dla osób zajmujących się omawianą problematyką. Dzięki systematycznemu podnoszeniu umiejętności i kwalifikacji, niesiona pomoc staje się profesjonalna, rzetelna i wieloaspektowa⁴³⁵.

Policja niejednokrotnie spełnia rolę pogotowia ratunkowego w sytuacji przemocy w rodzinie. Od jakości przeprowadzonej interwencji zależy powodzenie dalszych działań zapobiegawczych. Bardzo ważną kwestią jest odpowiednie przygotowanie funkcjonariuszy do umiejętnego przeprowadzenia interwencji domowej. Policjanci bardzo niechętnie angażują się w sprawy rodzinne z powodu braku odpowiedniego przygotowania oraz poczucia nieskuteczności podejmowanych działań436. Szczególnie nieskorzy są do podejmowania interwencji kilkakrotnie pod tym samym adresem.

Brak fachowej wiedzy na temat przemocy domowej uniemożliwia właściwe rozpoznania tego zjawiska. W skutek niewiedzy policjant nie dostrzega ważnych sygnałów, zwraca uwagę na nieistotne szczegóły, nie rozumie postępowania osób, w stosunku do których podejmuje interwencję, a także ulega ich manipulacjom. Od funkcjonariuszy wymaga się dobrej znajomości procedur prawnych oraz udzielania fachowych informacji odnośnie toczącego się postępowania. Braki w tym zakresie negatywnie wpływają na odczucia ofiar i obniżają skuteczność podejmowanych działań. Zakres wiedzy potrzebnej do skutecznego ograniczania zjawiska przemocy w rodzinie obejmuje także psychologiczne mechanizmy występujące u ofiar i sprawców. Dobrze zorientowany w tych zagadnieniach funkcjonariusz z łatwością zauważa ostrzegawcze sygnały, szybciej rozpoznaje zagrożenia i może skuteczniej zapobiegać zjawiskom patologicznym. Jeśli policjant zna społeczne i kulturowe uwarunkowania przemocy, nie będzie dziwił się zaobserwowanym reakcjom i zachowaniom⁴³⁷.

Niektóre czynniki obniżające skuteczność interweniowania policjantów w sprawie przemocy domowej, można usunąć w trakcie szkoleń. Dotyczy to głównie wiedzy o mechanizmach przemocy, złożoności tego zjawiska, relacjach między ofiarami a sprawcami. Policjanci w ramach doskonalenia zawodowego zdobywają wiedzę na temat

435A. Wawrzczak-Gazda, Rola i zadania policji w przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie [w:] P. Morciniec (red.), Oblicza przemocy. Od przyczyn do przeciwdziałania, Wydawnictwo Wydział Teologiczny Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2012, s. 155.

436 I. Pospiszyl, Przemoc w rodzinie, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1994, s. 212.

154

możliwości skutecznego udzielania pomocy ofiarom przemocy, poznają procedury prawne, uczą się współdziałać z innymi podmiotami na poziomie lokalnym, doskonalą umiejętności interpersonalne⁴³⁸.

W 2007 roku na zlecenie MPiPS przeprowadzono badanie dotyczące potrzeb szkoleniowych grup zawodowych „pierwszego kontaktu” z przypadkami przemocy w rodzinie, w którym wzięli udział m. in. policjanci pionu prewencji (dzielnicowi i pełniący funkcje patrolowo-interwencyjne). Z przeprowadzonych wywiadów wynikało, że potrzeba szkoleń z zakresu przemocy w rodzinie jest powszechna, podobnie zainteresowanie uczestnictwem w nich i przekonanie o ich przydatności439. Najistotniejsze oczekiwania policjantów wobec szkoleń okazały się informacje o sposobach pomocy i pracy z ofiarą. Wśród często pojawiających się postulatów pojawiła się potrzeba uwzględnienia elementów z zakresu psychologii oraz informacji na temat współpracy międzyinstytucjonalnej (zakresy kompetencji, kontakty, zasady współpracy) oraz o zagadnieniach proceduralno-prawnych (m. in. zmiany w przepisach, znajomość procedur). Co trzeci funkcjonariusz (33%) deklarował zetknięcie się z ofertą szkoleniową z zakresu przemocy domowej. Wszyscy policjanci, którzy mieli możliwość partycypacji w szkoleniach, korzystali z niej. Respondenci, którzy uczestniczyli z seminariach, konferencjach czy warsztatach brali udział w średnio czterech tego rodzaju spotkaniach. Tematyka zrealizowanych szkoleń dotyczyła najczęściej zjawiska przemocy, form pomocy osobom pokrzywdzonym, procedury „Niebieskie Karty” oraz innych kwestii prawnych. Na pytanie o najbardziej istotne sprawy poruszane na spotkaniach policjanci wskazali sposoby przeciwdziałania przemocy i udzielania pomocy (33%) oraz procedury postępowania z uwzględnieniem zakresów kompetencyjnych (32%). Trzecim najczęściej powtarzającym się typem odpowiedzi było uznanie całokształtu szkolenia jako przydatnego i interesującego (23%). Funkcjonariusze, którzy kiedykolwiek uczestniczyli w szkoleniach oceniali je pozytywnie. Wśród badanych policjantów większość (76%) uznało je za bardzo przydatne, co czwarty (24%) – za raczej przydatne. Nie wystąpiły stwierdzenia wskazujące na brak przydatności szkoleń440.

438 T. Gid, Czynniki utrudniające interwencję w sprawie przemocy. Możliwości usuwania trudności [w:] A. Tyburska, J. Fiebig, G. Kędzierska (red.), Policja a przemoc. Przeciwdziałanie przemocy wobec dzieci, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Policji, Szczytno 2004, s. 114.

439 Potrzeby szkoleniowe grup zawodowych „pierwszego kontaktu” z przypadkami przemocy w rodzinie. Wyniki badań TNS OBOP dla Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2007, s. 9. http://www.mpips.gov.pl [data dostępu: 05.02.2015].

155

Po 7 latach, również na zlecenie MPiPS zbadano opinie profesjonalistów441, w tym funkcjonariuszy policji, dotyczące dostępności ofert szkoleniowych związanych z przeciwdziałaniem przemocy domowej, uczestnictwo w szkoleniach, przydatności szkoleń w pracy zawodowej oraz gotowości do udziału w szkoleniach. Większość badanych policjantów (95%) uczestniczyło w szkoleniach z zakresu zapobiegania przemocy domowej. Około połowa respondentów pozytywnie oceniło dostępność szkoleń (48%) oraz jakość merytoryczną oferty szkoleniowej (58%). Szkolenia, w których brali udział funkcjonariusze dotyczyły najczęściej zjawiska przemocy w rodzinie, realizacji procedury „Niebieskie Karty”, prawnych aspektów przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Natomiast policjanci, którzy nie brali udziału w szkoleniach, uzasadniali ten fakt niechęcią przełożonych do kierowania funkcjonariuszy na szkolenia, brakiem czasu na udział w szkoleniach z powodu nadmiaru obowiązków służbowych, bądź brakiem oferty szkoleń specjalistycznych w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

Ścieżka kształcenia zawodowego policjantów w bardzo ograniczonym zakresie uwzględnia niezbędną wiedzę i kompetencje do pracy w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie442 minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego jest zobowiązany do opracowania oraz wydania co najmniej raz na dwa lata wytycznych do prowadzenia szkoleń w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Wytyczne na lata 2016-2017 zostały opracowane przez Zespół Monitorujący do spraw Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie we współpracy z Departamentem Pomocy i Integracji Społecznej MPiPS443. Zawartość merytoryczna szkoleń obejmuje następujące bloki tematyczne: profilaktyka przemocy (zasady prowadzenia oddziaływań uprzedzających wystąpienie zjawiska przemocy), zjawisko przemocy oraz sytuacja psychologiczna rodziny dotkniętej przemocą, etapy pracy z osobami doznającymi przemocy i stosującymi przemoc, przemoc wobec dzieci, osób starszych i niepełnosprawnych, współpraca w zespołach interdyscyplinarnych i grupach roboczych,

441 Ocena efektywności systemu przeciwdziałania przemocy przez profesjonalistów, Raport z badania na zlecenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Projektu Predefiniowanego „Rodzina polska – wolna od przemocy” dla Programu PL 14 „Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie i przemocy ze względu na płeć” współfinansowanego ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2009-2014 zrealizowanego przez firmę WYG PSDB sp. z o.o., Warszawa 2014, https://www.mpips.gov.pl [data dostępu: 15.04.2017].

442 Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U. 2005 nr 180 poz. 1493 z poźn. zm.), art. 8 pkt 5.

443 Strona internetowa Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, http://www.mpips.gov.pl [data dostępu: 21.08.2016]

156

prawne aspekty przeciwdziałania przemocy, superwizja w zakresie przeciwdziałania przemocy⁴⁴⁴.

W części przeprowadzanych szkoleń bierze udział wyłącznie kadra kierownicza policji. W okresie od 1 sierpnia 2011 do 29 lutego 2012 roku Biuro Prewencji KGP w ramach programu „Uczenie się przez całe życie” zrealizowało projekt „Zintegrowany system monitorowania przypadków przemocy w rodzinie – narzędzie w procesie kształcenia policjantów. Partnerem przedsięwzięcia, a zarazem instytucją przyjmującą, było Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Królestwa Hiszpanii odpowiadające przede wszystkim za wdrażanie polityk rządowych oraz strategii w zakresie bezpieczeństwa publicznego, nadzorowanie pracy policji oraz innych służb w odniesieniu do problemów społecznych, w tym również przemocy w rodzinie. Ministerstwo opracowało oraz wdrożyło elektroniczne narzędzie, które mają podległym służbom ułatwić ograniczanie zjawiska przemocy – Zintegrowany System Monitorowania Przypadków Przemocy wobec Kobiet (system VdG)⁴⁴⁵. Główne założenie projektu stanowiło zdobycie przez uczestników446

specjalistycznej wiedzy na temat systemu, a także przeszkolenie ich w zakresie zasad funkcjonowania oraz wymagań technicznych poznawanego narzędzia. Z kolei podczas wizyt w hiszpańskich jednostkach policji oraz podmiotach odpowiedzialnych za techniczną obsługę systemu mieli możliwość zapoznania się z praktycznym wymiarem działania narzędzia447.

W ramach programu „Uczenie się przez całe życie” w dniach 25-26 marca 2014 roku odbyło się w Warszawie międzynarodowe spotkanie policjantów w celu realizacji projektu „Standaryzowane narzędzia szacowania ryzyka przemocy w rodzinie – wzmacnianie kompetencji europejskich policjantów”448. Projekt służy poznaniu metod szacowania ryzyka przemocy domowej wykorzystywanych przez policje z innych krajów, na podstawie których ukazał się podręcznik dla policjantów z krajów Unii Europejskiej, który zostanie wdrożony

444 Wytyczne ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego z dnia 27 kwietnia 2016 r. do prowadzenia szkoleń w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie na lata 2016-2017 na postawie artykułu 8 punktu 5 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U. 2005 nr 180 poz. 1493 z poźn. zm.), https://www.mpips.gov.pl [data dostępu: 21.08.2016].

445Więcej o przeciwdziałaniu przemocy domowej w Hiszpanii w rozdziale I. Teoretyczne podstawy analizy zagadnień dotyczących przemocy w rodzinie, podrozdziale 8. Zapobieganie przemocy w rodzinie – rozwiązania światowe, podpunkcie 8.2. Przykłady zagranicznych rozwiązań prawnych.

446 W wymianie doświadczeń mającej miejsce w Hiszpanii w dniach 18-24 września 2011 roku wzięło udział dziesięciu funkcjonariuszy z Komendy Głównej Policji, Komendy Wojewódzkiej Policji w Szczecinie oraz Lublinie, Komendy Miejskiej Policji w Świętochłowicach, Sosnowcu, Wrocławiu oraz Tarnowie, a także Komisariatu Policji Poznań-Jeżyce.

447 M. Kordaczuk-Wąs, M. Putka, Zintegrowany System Monitorowania Przypadków Przemocy w Rodzinie – doświadczenia hiszpańskie, Warszawa 2011/2012, s. 7-9, http://www.policja.pl [data dostępu: 04.01.2015].

157

jako innowacyjne narzędzie dydaktyczne do systemu szkoleń oraz kursów w zakresie doskonalenia zawodowego, rozwijających kompetencje zawodowe funkcjonariuszy zajmujących się opisaną problematyką449.

W dniach 15-16 października 2013 roku odbyło się seminarium szkoleniowe skierowane do koordynatorów procedury „Niebieskie Karty” z wydziałów prewencji KWP i KSP oraz przedstawicieli szkół policyjnych prowadzących zajęcia dydaktyczne z przedmiotowej problematyki. Spotkanie miało na celu przygotowanie do wdrożenia narzędzia szacowania ryzyka zagrożenia życia i zdrowia w związku z przemocą w rodzinie⁴⁵⁰. Rok, później, w dniach 14-15 października, eksperci z Wydziału Prewencji Biura Prewencji i Ruchu Drogowego KGP zorganizowali seminarium dla tej samej grupy odbiorców. Spotkanie dotyczyło wybranych zagadnień z obszaru przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w tym tendencji zachodzących w analizowanym zjawisku, spostrzeżeń odnośnie stanu realizacji procedury „Niebieskie Karty” i inicjatyw poszczególnych garnizonów. W procesie konsultacji specjalistów dostrzeżono problemy wynikające z wykonywania zadań w obszarze zapobiegania przemocy w rodzinie, omówiono KPPPwR na lata 2014-2020 oraz propozycje zmian do rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”451.

Biuro Prewencji i Ruchu Drogowego KGP w obszarze przeciwdziałania przemocy przeprowadziło: szkolenie dla funkcjonariuszy KGP (Głównego Sztabu Policji, Biura Spraw Wewnętrznych) i wykładowców szkół policyjnych, czynności badawcze w ośmiu KPP/KMP pod kątem przeszkolenia w 2013 roku funkcjonariuszy realizujących interwencje w związku z przemocą domową, posiadania przez patrol interwencyjny formularzy „Niebieska Karta – A”, „Niebieska Karta – B” oraz kwestionariuszy szacowania ryzyka zagrożenia życia i zdrowia w związku z przemocą w rodzinie dla osób dorosłych oraz w stosunku do dzieci, wideokonferencje i narady z Naczelnikami Wydziałów Prewencji KWP i KSP⁴⁵². Pierwszy Zastępca Komendanta Głównego Policji zobowiązał podległych

449 Program Leonardo da Vinci, http://www.policja.pl [data dostępu: 04.02.2015].

450 Informacja dotycząca realizacji przez jednostki organizacyjne Policji w 2013 roku procedury „Niebieskie Karty” oraz inicjatyw podejmowanych w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie, Biuro Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji, Warszawa 2014, s. 17, http://www.policja.pl [data dostępu: 10.02.2015].

451 Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie – seminarium szkoleniowe, http://www.policja.pl [data dostępu: 24.01.2015].

452 Informacja dotycząca realizacji przez jednostki organizacyjne policji w I. półroczu 2014 roku procedury „Niebieskie Karty” oraz inicjatyw podejmowanych w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie, Biuro Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji, Warszawa 2014, s. 16, http://www.policja.pl [data dostępu: 10.02.2015].

158

funkcjonariuszy, aby podczas interwencji domowej ustalić czy sprawca przemocy posiada broń palną (do realizacji polecenia dostosowano System Poszukiwawczy Policji). Zlecił Szkole Policji w Katowicach przy współpracy z Wydziałem Prewencji Biura Prewencji i Ruchu Drogowego KGP przygotowanie filmów dotyczących interwencji w związku z przemocą w rodzinie. Przekazane pokazy instruktażowe do wszystkich KPP, KMP i KRP do wykorzystania podczas lokalnego doskonalenia zawodowego⁴⁵³.

Pracownicy Wydziału Prewencji Biura Prewencji i Ruchu Drogowego KGP od 2009 roku w Centrum Szkolenia Policji w Legionowie przeprowadzają kurs specjalistyczny z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie454. Wśród uczestników reprezentujących wszystkie garnizony byli koordynatorzy procedury „Niebieskie Karty” oraz dzielnicowi455. Program szkolenia stanowi załącznik do decyzji nr 240 Komendanta Głównego Policji z dnia 6 czerwca 2013 roku (Dz. Urz. KGP 2013 poz. 45). Celem kursu jest przygotowanie funkcjonariuszy do wykonywania zadań służbowych dotyczących koordynacji działań w ramach procedury „Niebieskie Karty” oraz prowadzenia lokalnego doskonalenia zawodowego w tym zakresie. Realizowane są następujące tematy w trzech blokach zagadnieniowych:

1. Czynności warunkujące uruchomienie procedury „Niebieskie Karty”

 Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty”, dokumentowanie czynności.

 Właściwe postępowanie w sytuacji ujawnienia przemocy w rodzinie ze względu na charakter sprawcy.

2. Działania aktywizujące i doradcze

 Wspieranie policjantów w rozwiązywaniu problemów związanych z realizacją procedury przeciwdziałania przemocy domowej.

 Działania interwencyjne podejmowane wobec ofiary przemocy w sytuacji kryzysowej.

3. Sprawozdawczość, organizacja i prowadzenie lokalnego doskonalenia zawodowego  Prowadzenie doskonalenia zawodowego lokalnego w miejscu pełnienia służby.

453 Informacja dotycząca realizacji przez jednostki organizacyjne policji w I. półroczu 2014 roku procedury „Niebieskie Karty” oraz inicjatyw podejmowanych w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie, Biuro Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji, Warszawa 2014, s. 17, http://www.policja.pl [data dostępu: 10.02.2015].

454 Decyzja nr 54 Komendanta Głównego Policji z dnia 11 lutego 2009 r. w sprawie programu kursu specjalistycznego z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie (Dz. Urz. KGP 2009 nr 4 poz. 17 z późn. zm.).

455 Informacja dotycząca realizacji przez jednostki organizacyjne policji w 2013 roku procedury „Niebieskie Karty” oraz inicjatyw podejmowanych w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie, Biuro Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji, s. 17, http://www.policja.pl [data dostępu: 10.02.2015].

159

 Prowadzenie sprawozdawczości statystycznej dotyczącej działań policji podejmowanych w ramach procedury „Niebieskie Karty”.

 Weryfikacja poziomu wiedzy i umiejętności niezbędnych do realizacji procedury przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

Kurs został oceniony przez słuchaczy pozytywnie i cieszy się dużym zainteresowaniem456, więc corocznie organizowane są w Centrum Szkolenia Policji w Legionowie kolejne edycje.

456 D. Cyma-Końska, Kurs specjalistyczny przeciwdziałania przemocy w rodzinie (PPWR), „Kwartalnik policyjny” nr 3/2015, s. 37.

160

ROZDZIAŁ IV

ZAŁOŻENIA METODOLOGICZNE BADAŃ