• Nie Znaleziono Wyników

Krystyna KATULSKA (1950–2017)

W dokumencie Statystycy polscy. Biogramy (Stron 167-171)

doktora habilitowanego nauk matematycznych. Rozprawa habilitacyjna

Optymal-na estymacja wybranych funkcji parametrycznych w układach wagowych składała się

z prac:

– Optimum biased spring balance weighing designs, „Statistics & Probability Letters 8” (1989), s. 267–271,

– Optimum chemical balance weighing designs with non-homogeneity of variances of

errors, „Journal of the Japan Statistical Society” 19(1)(1989), s. 95–101,

– On the estimation of total weight in singular spring balance weighing designs under

the covariance matrix of errors σ2G, „Australian Journal of Statistics” 31(2)(1989),

s. 277–286.

Recenzentami rozprawy byli Tadeusz Caliński, Ryszard Zieliński i Mirosław Krzyśko. Od 1 lipca 1996 roku pracowała na etacie profesora nadzwyczajnego UAM.

Dorobek naukowy Krystyny Katulskiej związany jest ze statystyczną teorią ekspe-rymentu. Od roku 1982 rozwijała teorię układów wagowych i badała ich związek z układami blokowymi. Nowością tych badań było odrzucenie dotychczas obowią-zującego założenia o jednorodności wariancji błędów doświadczalnych. Wprowa-dzane kolejno macierze kowariancji dla błędów, różne od macierzy jednostkowej, pozwoliły na rozszerzenie istniejącej teorii oraz nowe jej zastosowania. Jest autorką lub współautorką osiemdziesięciu prac, w tym opublikowanych w czasopismach o zasięgu światowym. Do ważniejszych artykułów opracowanych współautorsko przez Krystynę Katulską należały artykuły wchodzące w skład rozprawy habilitacyj-nej oraz:

– Optimum singular spring balance weighing designs with non-homogeneity of the

va-riances of errors for estimating the total weight, Austral. J. Statist. 28(1986), s. 200–205,

– A relation between BIB designs and chemical balance weighing designs, Statistics & Pro-bability Letters 5(1987), s. 339–341,

– On some optimum chemical balance weighing designs for v +1 objects, J. Japan Statist. Soc. 18(1988), s. 47–50,

– Application of the biased spring balance weighing design theory to estimation of

diffe-rences of line effects for legume content, Biom. J. 31(1989), s. 103–110,

– On note on the estimation of total weight in chemical balance weighing designs, Metrika 37(1990), s. 207–215,

– Optimum biased spring balance weighing designs under equal correlations of errors, Biom. J. 32(1990), s. 931–942,

– Constructions of optimum biased spring balance weighing designs with the diagonal

covariance matrix of errors, Computational Statistics & Data Analysis 10(1990), s. 121–

–131,

– Optimum biased spring balance weighing designs with non-homogeneity of the

variances of errors, Journal of Statistical Planning and Inference 30(1992), s. 185–

–193,

– Chemical balance weighing designs under the restriction on the number of objects placed

– A-optimal chemical balance weighing design with non-homogeneity of variances of

er-rors, Statistics & Probability Letters 76(2006), s. 653–665,

– On certain A-optimal chemical balance weighing designs, Computational Statistics & Data Analysis 51(2007), s. 5821–5827,

– On certain D-optimal spring balance weighing designs, Journal of Statistical Theory and Practice 1(2007), s. 393–404,

– D-optimal chemical balance weighing designs with N Ξ 0 (mod 4) and 3 Objects, Commu-nications in Statistics – Theory and Methods 41(2012), s. 2445–2455,

– D-optimal chemical balance weighing designs with autoregressive errors, Metrika 76(2013), s. 393–407,

– On highly D-efficient designs with non-negatively correlated observations, Kybernetika 52(2016), s. 575–588.

Krystyna Katulska brała czynny udział w licznych konferencjach naukowych w kraju i za granicą. Za działalność naukowo-badawczą była wielokrotnie wyróżniana nagrodami rektora UAM. Wypromowała dwoje doktorów oraz opracowała osiem recenzji rozpraw doktorskich.

Była cenionym dydaktykiem. Prowadziła wykłady ze statystyki matematycznej i teorii eksperymentu oraz seminaria magisterskie. Jej wykłady i seminaria były chętnie wybie-rane przez studentów. Wykształciła liczne grono magistrów matematyki.

Krystyna Katulska pełniła liczne funkcje organizacyjne na Wydziale Matematyki i Infor-matyki UAM. W latach 1993–1996 była kierownikiem Zaocznego Studium Matematy-ki. W latach 1996–1999 pełniła funkcję prodziekana ds. studiów zaocznych, a w latach 1999–2002 – prodziekana ds. studenckich. W latach 2002–2005 kierowała Studium Doktoranckim, a następnie – Studium Podyplomowym Matematyki i od 1 września 2012 roku – Zakładem Rachunku Prawdopodobieństwa i Statystyki Matematycznej. Poświęcała swój czas także zewnętrznym organizacjom naukowym. Była członkiem Polskiego Towarzystwa Matematycznego, Polskiego Towarzystwa Statystycznego oraz Polskiego Towarzystwa Biometrycznego. W latach 1983–1989 pełniła funkcję sekre-tarza Zarządu Głównego PTB, a ostatnio wchodziła w skład Zarządu Głównego PTB. W latach 1991–2011 była sekretarzem Komisji Statystyki Matematycznej Komitetu Ma-tematyki PAN. Krystyna Katulska wchodziła też w skład Rady Naukowej czasopisma

Col-loquium Biometricum oraz pełniła funkcję redaktora statystycznego czasopisma Journal of Gender and Power.

W latach 2002–2009 łączyła pracę na UAM z pracą w Wyższej Szkole Handlu i Usług w Poznaniu. Krystyna Katulska pełniła funkcję prorektora ds. dydaktyki w tej szkole w latach 2002–2004, w latach 2004–2008 – dziekana, a latach 2008 i 2009 – prodzieka-na ds. studenckich Wydziału Społeczno-Ekonomicznego.

Ostatni okres życia Krystyny Katulskiej był okresem zmagania się z nowotworem. Mimo wyniszczającej choroby, do ostatnich dni swego życia wypełniała z zaangażo-waniem zadania dydaktyczne i obowiązki związane z kierozaangażo-waniem Zakładem

Rachun-ku Prawdopodobieństwa i Statystyki Matematycznej. Niestety choroba zwyciężyła. Zmarła przedwcześnie w dniu 9 stycznia 2017 roku. Pochowana jest na cmentarzu ko-munalnym Junikowo w Poznaniu.

Źródło

Zasoby Archiwum Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Wincenty Kawalec urodził się 31 marca 1914 roku we wsi Męczennice koło Sandomie-rza. Po pomyślnym zdaniu matury w randze podporucznika rezerwy brał udział w kam-panii wrześniowej 1939 roku. Ranny, dostał się do niewoli niemieckiej i został osadzo-ny w obozie dla jeńców w Dössel koło miasta Warburg w Nadrenii Północnej Westfalii. 20 września 1943 roku wziął udział w ucieczce grupy 47 oficerów z tego obozu. O wiel-kim szczęściu, jakie było jego udziałem, świadczy fakt, że znalazł się wśród 10, których ucieczka zakończyła się pomyślnie. Pozostałych 37 oficerów schwytano i zamordo-wano. Swoje przeżycia i przygody związane z pobytem w obozie W. Kawalec opisał w książce Pięćdziesięciu z Dössel (Warszawa 1972).

Po zakończeniu wojny podjął pracę zawodową w Wojewódzkiej Komisji Planowania. Zajmował się również organizacją spółdzielczości „Społem”. W 1951 roku został zastęp-cą przewodniczącego Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach. W latach 1953–1963 objął funkcję dyrektora departamentu, a następnie Zespołu Gospodarki Terenowej Ko-misji Planowania przy Radzie Ministrów. Równolegle kontynuował naukę. W roku 1958 ukończył studia wyższe na Wydziale Handlu Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu. W 1962 roku, na podstawie rozprawy pt. Uprzemysłowienie jako wynik regionalizacji

Pol-ski Ludowej, uzyskał w Szkole Głównej Planowania i Statystyki (obecnie SGH) w

Warsza-wie tytuł doktora nauk ekonomicznych. W 1966 roku w tejże uczelni nadano mu stopień naukowy doktora habilitowanego na podstawie rozprawy Procesy rozwoju okręgów

przemysłowych w Polsce Ludowej. W 1970 roku uzyskał tytuł naukowy profesora.

W dniu 22 marca 1965 roku został powołany przez Prezesa Rady Ministrów na stanowi-sko Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Funkcję tę pełnił przez siedem lat – do 29 marca 1972 roku, tj. do dnia powołania go na stanowisko Ministra Pracy i Polityki Socjalnej. Na tym stanowisku pracował do 21 listopada 1974 roku, czyli do dnia przej-ścia na emeryturę.

Wincenty KAWALEC

W dokumencie Statystycy polscy. Biogramy (Stron 167-171)