Przykładowy zapis w dzienniku i punkty z obszarów podstawy programowej I. Oglądanie zdjęć przedstawiających kłosy: pszenicy, jęczmienia, żyta
i owsa, opisywanie ich cech charakterystycznych.
Ziarnko do ziarnka – rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej.
Zabawa orientacyjno-porządkowa Młynek.
IV 9, IV 18 I 7I 5 II. W piekarni – zajęcia matematyczne. Cele: zapoznanie z etapami
powsta-wania mąki, właściwe posługiwanie się monetami w zabawie.
Zabawy na świeżym powietrzu: zabawa ruchowa z elementem współza-wodnictwa – Wyścigi do młyna. Gra Kucanki – zabawy piłką.
IV 15, IV 17 I 4, I 5 III. Zabawy badawcze – poznawanie właściwości mąki.
Wykonanie doświadczenia z użyciem mąki ziemniaczanej.
Wspólne śpiewanie piosenki Na mlecznej rzece.
IV 13 IV 7IV 7
Cele główne
• zapoznanie z etapami powstawania mąki,
• właściwe posługiwanie się monetami w zabawie.
Cele operacyjne Dziecko:
• wymienia (z pomocą N.) poszczególne etapy powstawania mąki,
• rozumie, do czego służą pieniądze w gospodarstwie domowym.
Przebieg dnia
• Oglądanie zdjęć przedstawiających kłosy: pszenicy, jęczmienia, żyta i owsa, opisywanie ich I cech charakterystycznych.
Zdjęcia przedstawiające kłosy: pszenicy, jęczmienia, żyta i owsa.
N. układa na stole zdjęcia podstawowych zbóż: pszenicy, jęczmienia, żyta i owsa. Dzieci oglądają je i wspólnie z N. starają się określić ich cechy charakterystyczne (np.: kolor, wiel-kość, sposób ułożenia ziaren). Jeśli dzieci miały możliwość obserwowania rosnących zbóż w ich naturalnym środowisku, opowiadają o tym. N. zwraca uwagę na to, aby podczas wy-powiedzi dzieci utrzymywały z nim kontakt wzrokowy.
• Ziarnko do ziarnka – rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej.
Biała kartka dla każdego dziecka, ziarna zbóż: pszenicy, jęczmienia, żyta, owsa, butelki lub plastikowe pojemniki z małymi otworami.
N. układa na stole przed każdym dzieckiem białą kartkę. Następnie umieszcza na niej kil-kanaście ziaren wybranego zboża. Dzieci chwytają palcami pojedyncze ziarna i wkładają je do butelek lub pojemników z małymi otworami.
• Wykonanie przez N. zwrotek piosenki Na mlecznej rzece (przewodnik, cz. 1, s. 114).
Dzieci śpiewają refren. Kończą fragmenty piosenki śpiewane przez N.
• Zabawa orientacyjno-porządkowa Młynek (przewodnik, cz. 1, s. 111).
Zajęcia 1. W piekarni – zajęcia matematyczne. II
• Wprowadzenie do zajęć.
Mąka, mały worek (nieprzezroczysty), przezroczyste naczynie.
Dzieci siedzą w kole. N. kolejno podaje im worek, w którym znajduje się mąka. Dzieci wkła-dają ręce do środka worka i zgadują, co znajduje się w środku (bez zaglądania do worka).
Następnie N. ustawia na stoliku przezroczyste naczynie wypełnione mąką pszenną. Pyta dzieci, co to jest.
• Zapoznanie z procesem powstawania mąki.
Zdjęcia przedstawiające różne etapy powstawania mąki (m.in.: przedstawiające zboże na polu, młyn).
N. pyta dzieci, skąd się bierze mąka. Następnie, wykorzystując zdjęcia, przedstawia etapy jej powstawania. Prosi o policzenie znajdujących się na tablicy zdjęć, a następnie o wskaza-nie pierwszego i drugiego zdjęcia oraz nazwawskaza-nie miejsca, które jest na nim przedstawione (pole, młyn).
Mąka powstaje ze zmielonych ziaren zbóż. Rolnik zbiera zboże na polu, a potem zawozi je do młyna. Tam zboże jest oczyszczane, czyli przesiewane przez sita. Usuwane są z niego różne zanieczyszczenia, np. kawałki chwastów, które rosły na polu. Czasem zboże wymaga również suszenia, bo zostało zebrane np. po opadach deszczu. Potem czyste już zboże jest mielone raz lub kilka razy – tak powstaje mąka. Pakowana jest do worków i przewożona np.
do sklepów lub do piekarni.
Mąkę można otrzymać także np. z ryżu (poprzez zmielenie jego ziaren). Powstaje wtedy mąka ryżowa. Mąkę można również otrzymać z ziemniaków (to tzw. mąka ziemniaczana) lub z nasion kukurydzy (to mąka kukurydziana).
Warto, aby N. pokazał dzieciom film edukacyjny o powstawaniu chleba.
Materiał dostępny na płycie Nowe Przygody Olka i Ady. Filmy i słuchowiska.
• Zapoznanie z różnymi rodzajami pieczywa.
Zdjęcia przedstawiające pieczywo różnego rodzaju.
N. wyjaśnia dzieciom, że mąkę wykorzystuje się do pieczenia różnego rodzaju pieczywa.
Pokazuje zdjęcia. Dzieci nazywają znane im gatunki pieczywa.
• Zabawa w sklep – Zakupy w piekarni.
Tacki papierowe dla każdego dziecka, koła (monety) wycięte z kolorowego papieru, np.
w kolorze srebrnym (po cztery dla każdego dziecka), dwa kartoniki: jeden z naklejonym na środku srebrnym kołem, a drugi z naklejonymi dwoma srebrnymi kołami, dwa kosze wiklinowe, sto wyciętych z żółtego papieru kół (bułek), sto wyciętych z jasnobrązowego papieru prostokątów (chlebów) – mogą być one zaokrąglone na końcach, aby lepiej przy-pominały kształt chleba.
N. organizuje zabawę w sklep. Przygotowuje stolik i ustawia na nim dwa wiklinowe kosze:
w jednym znajdują się wycięte z żółtego papieru koła (bułki), a w drugim wycięte z jasno-brązowego papieru prostokąty (chleby). Rozdaje dzieciom po cztery koła wycięte z papieru kolorowego, np. w kolorze srebrnym (monety). Obok pierwszego kosza umieszcza kartonik z naklejonym na nim jednym srebrnym kołem, a obok drugiego kosza – kartonik z dwoma takimi kołami (cenami). Wyjaśnia dzieciom, że za chwilę każde z nich pójdzie do piekarni kupić pieczywo. Za jedną bułkę musi zapłacić jedną monetę, a za chleb – dwie monety.
Może kupić tyle pieczywa, ile chce, ale do dyspozycji ma tylko cztery monety. N. siada za ladą (stolikiem). Jest sprzedawcą. Dzieci ustawiają się w kolejce. Kupują pieczywo. Następ-nie siadają w kole i układają zakupy na tacach – jeden towar obok drugiego. Kiedy wszyst-kie dzieci kupią pieczywo, N. siada z nimi w kole i prosi, aby kolejno poinformowały, co udało im się kupić za cztery monety. Zwraca uwagę na to, że chociaż każdy miał tyle samo monet, to nie wszystkie dzieci kupiły to samo. Jedno dziecko kupiło np. dwie bułki i chleb, drugie dziecko – cztery bułki, trzecie – dwa chleby, a czwarte – jedną bułkę i zostawiło sobie resztę monet. Następnie prosi, aby dzieci kolejno policzyły swoje zakupy i pokazały wynik na palcach. Jeśli w grupie znajduje się dziecko, które nie wydało wszystkich monet, N. liczy, ile mu zostało, i informuje o tym inne dzieci.
Dzieci mogą zamienić się miejscami w kole i liczyć zakupy innego dziecka. Mogą również kontynuować zabawę w sklep według własnych pomysłów.
Zabawy na świeżym powietrzu
• Zabawa ruchowa z elementem współzawodnictwa – Wyścigi do młyna.
Pachołki lub kijki, gwizdek.
N. ustawia na wyznaczonym terenie pachołki lub kijki. Oznacza linie – startu i mety. Dzieci ustawiają się parami. Tworzą dwa rzędy. Na sygnał N. – gwizdek – dzieci (które są samo-chodami) pokonują kolejno slalomem wyznaczoną trasę. Wygrywa rząd, który pierwszy zakończy bieg.
• Gra Kucanki – zabawy piłką.
Piłka.
Dzieci stoją na obwodzie koła, a N. w jego środku. N. rzuca piłkę do wybranego dziecka.
Jeśli dziecko nie złapie piłki, zostaje zaczarowane – musi kucnąć. Zostaje odczarowane do-piero wtedy, gdy złapie piłkę.
Kiedy dzieci dobrze zrozumieją zasady zabawy, do środka wchodzi wybrane przez N. dziec-ko i przejmuje jego rolę. Po kilku rzutach wybiera swojego następcę.
• Zabawy badawcze – poznawanie właściwości mąki.III
Różne rodzaje mąki: ziemniaczana, pszenna, razowa, kukurydziana, plastikowe talerzyki jednorazowe, szkła powiększające, 4 przezroczyste naczynia z wodą (np. przezroczyste kubki jednorazowe) i 4 łyżeczki – dla każdego zespołu.
N. dzieli dzieci na zespoły. Na stolikach, na talerzykach przygotowuje różne rodzaje mąki oraz szkła powiększające.
Dzieci: dotykają palcami i wąchają każdy rodzaj mąki, opisują swoje wrażenia; porównują kolor i grubość mąki; wsypują łyżeczkę każdego rodzaju mąki do przezroczystego naczy-nia; sprawdzają, czy mąka rozpuszcza się w wodzie.
Mąka pszenna jest otrzymywana z ziaren pszenicy. Im lepiej zmielone ziarno, tym jest ja-śniejsza i lżejsza. Nie jest ona najzdrowsza. Mąka ziemniaczana powstaje z bulw ziemnia-ków. Ma postać sypkiego, matowego, białego proszku. Kiedy ściśnie się ją w dłoni, wydaje charakterystyczny chrzęst. Nie pachnie. Mąkę kukurydzianą otrzymuje się z kukurydzy. Jest żółta i miałka. Mąka razowa powstaje z jednorazowego zmielenia np. pszenicy, orkiszu lub żyta. Jest ciemna, gruba i bardzo zdrowa.
• Wykonanie doświadczenia z użyciem mąki ziemniaczanej.
Dla każdego zespołu: plastikowa miska, piłeczka do ping-ponga, około 2/3 plastikowego kubka wody (odpowiednik 2/3 szklanki), plastikowy kubek wypełniony mąką (szklanka), łyżka, plastikowa słomka dla każdego dziecka.
Dzieci wsypują mąkę do miski. Następnie powoli dolewają wodę, cały czas mieszając ręką powstającą substancję (konsystencja powinna przypominać gęstą śmietanę – zawsze po-winno być użyte więcej mąki niż wody). Bawią się substancją: mieszają ją powoli ręką, ude-rzają pięścią, zanuude-rzają w niej powoli słomkę, piłeczkę do ping-ponga, szybko wkładają pi-łeczkę do substancji. Obserwują, co się dzieje. Próbują ugnieść kulkę, nakładają substancję na dłoń i obserwują, jak z niej ścieka.
Im mocniej ugniata się substancję, tym jest ona twardsza. Dlatego, gdy uderzymy w nią dłonią, nie rozchlapie się na boki, tylko stawi opór. Jeśli natomiast nasze ruchy będą powol-ne, bez problemu pozwoli nam się ugniatać na różne sposoby.
• Wspólne śpiewanie piosenki Na mlecznej rzece (przewodnik, cz. 1, s. 114).
Dzieci śpiewają refren. Kończą fragmenty piosenki śpiewane przez N.
Październik, tydzień 3 Co z czego otrzymujemy