prof. dr hab. – matematyk
Urodził się 10 II 1944 r. w Kruszynie (powiat woł-kowyski) na Kresach Wschodnich. Swoje życie za-wodowe związał z UP. Studia matematyczne na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii ukończył w 1966 r. Pięć lat później obronił rozprawę doktor-ską O pewnych zagadnieniach z teorii przestrzeni funkcji całkowalnych, której promotorem był prof.
Władysław Orlicz. Dysertacja została w znacznej części opublikowana w 1972 r. jako seria trzech prac pt. Topological rings of sets, continuous set functions, integration. Miała ona niebagatelny wpływ na rozwój teorii miary i należy do najczęś-ciej cytowanych artykułów Lecha Drewnowskiego (wg MatSciNet ponad 200 cytowań). Ciągle, mimo upływu ponad 45 lat od jej wydrukowania, jest źródłem inspiracji dla kolejnych pokoleń badaczy. Trudno wskazać lepszą pozycję bibliograficzną zawierającą fundamentalne wyniki na temat topologii Frécheta-Nikodyma, wyczerpywalno-ści i absolutnej ciągłowyczerpywalno-ści funkcji zbioru. Kolejne lata Lech Drewnowski poświęcił badaniu rozkładów, głównie Lebesgue’a i Hewitta-Yosidy, funkcji zbioru oraz problemowi istnienia tzw. miar kontrolujących. Wartościowe wyniki tych badań pozwoliły przygotować rozprawę habilitacyjną pt. Rozkłady funkcji zbioru i ist-nienie miar skalarnych topologicznie równoważnych miarom wektorowym. Stała się ona podstawą do nadania, w r. 1975, stopnia doktora habilitowanego. Warto wspomnieć, że problem istnienia miary kontrolującej czekał na rozwiązanie 60 lat. Chociaż Lechowi Drewnowskiemu nie udało się uzyskać rozstrzygnięcia w pełnej ogólności, to wyniki częściowe, jego autorstwa, dotyczące miar o war-tościach w pewnych klasach przestrzeni liniowo-topologicznych, stanowiły istotny wkład w poszukiwanie ostatecznego rozwiązania. Wartość obu rozpraw, doktorskiej i habilitacyjnej, została bardzo szybko doceniona. Profesor otrzymał nagrody Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki. Dziewiętnaście (!) jego prac, z lat 1968–1975, omówili J. Diestel i J.J. Uhl w fundamentalnej
mono-– 121 mono-–
DREWNOWSKI LECH
grafii Vector Measures z r. 1977, co niewątpliwie świadczy o wysokim poziomie merytorycznym artykułów. Przez cały czas swojej aktywności naukowej Lech Drewnowski pozostawał w absolutnej czołówce światowej, podejmował tema-tykę mieszczącą się w aktualnym trendzie światowych badań. Dwadzieścia pięć lat po wspomnianej monografii ukazała się wielosetstronicowa, dwutomowa książka Handbook of Measure Theory. W pięciu rozdziałach omówiono rezultaty trzynastu jego prac. Ukoronowaniem szybko rozwijającej się kariery naukowej był tytuł naukowy profesora nadany mu w 1985 r.
Dorobek publikacyjny Lecha Drewnowskiego obejmuje ok. 120 artykułów przyjętych, w ogromnej większości, do druku w bardzo dobrych czasopismach.
Jego zainteresowania badawcze są niezwykle szerokie. Do osiągnięć w zakresie teorii miary wspomnianych wyżej należy dodać: wszechstronną analizę własności przestrzeni miar, charakteryzacje całkowalności w sensie Pettisa, opisy własności obrazów miar wektorowych i przyjmujących wartości w grupach topologicznych (po raz kolejny pokazano piękno i siłę metody kategorii Baire’a, metody dowodowej opracowanej przez polską lwowską szkołę matematyczną), a także głęboką analizę istnienia oraz σ-addytywności modułu miary o wartościach w topologicznych przestrzeniach Riesza. Dzięki pracom Lecha Drewnowskiego dokonał się znaczący rozwój teorii przestrzeni liniowo-topologicznych, zwłaszcza w takich obszarach, jak: przestrzenie minimalne, przestrzenie uniwersalne, powłoki mackeyowskie, bazy w topologii słabej i quasi-bazy, zawieranie kopii przestrzeni ciągów ograni-czonych, beczkowość przestrzeni niezupełnych, przestrzeni funkcji wektorowych i powiązana z nią własność Nikodyma, struktura topologicznych przestrzeni Rie-sza, własność Gelfanda-Phillipsa, dopełnialność i injektywność w klasie ciągłych funkcji wektorowych. Profesor zasłynął ponadto rezultatami dotyczącymi różnych typów zbieżności szeregów i związków między rozważanymi typami. Nie mogło zabraknąć jego prac w tematyce twierdzeń typu Orlicza-Pettisa, zagadnieniu zaj-mującym przez dziesiątki lat czołówkę światowych specjalistów z analizy funkcjo-nalnej. Wniósł też istotny wkład w teorię operatorów, np. w badania booleowskich algebr projekcji i operatorów zwartych w różnych topologiach. Przyglądając się, jak Lech Drewnowski rozwiązuje problemy matematyczne, dostrzega się ich głę-boką i wszechstronną analizę. Prowadzi ona nie tylko do rozwiązania, ale również do całkowitego zrozumienia istoty problemu, do odkrycia często zaskakujących powiązań z innymi zagadnieniami i wskazania możliwości różnorakich zastoso-wań uzyskanych wyników. Cechą charakterystyczną twierdzeń udowodnionych przez Lecha Drewnowskiego jest optymalizacja założeń, przyjmowanie możliwie najsłabszych, z których można wyprowadzić ważną i ciekawą tezę. Dowody pełne są niezwykle oryginalnych pomysłów – cechuje je wielka elegancja i piękno.
We wszystkich okresach pracy zawodowej wykazywał dużą aktywność we współpracy międzynarodowej. Ze względu na swoją ugruntowaną, wysoką pozycję naukową w środowisku był zapraszany z wykładami na niezliczone konferencje,
DREWNOWSKI LECH
do ich komitetów programowych oraz wielokrotnie na długoterminowe pobyty badawcze. Wizytował m.in.: Université Paris VI, Universidad de Sevilla, Univer-sidad Complutense de Madrid, Universitá di Catania, Universität Trier, Michigan State University, University of South Carolina, University of Florida, University of Mississippi. Zarówno jako młody, jak i starszy pracownik naukowy otrzymał kilka cenionych wśród matematyków nagród: Nagrodę Polskiego Towarzystwa Matematycznego dla Młodych Matematyków (1972), Nagrodę im. Stefana Banacha Polskiego Towarzystwa Matematycznego (1977), dwukrotnie Nagrodę Sekretarza Naukowego Polskiej Akademii Nauk (1977 i 1986), Nagrodę Wydziału Trzeciego Polskiej Akademii Nauk (1978), Nagrodę Ministra Edukacji (1988).
Lech Drewnowski to doskonały nauczyciel i mistrz. Wypromował 11 dokto-rów, z których pięciu się habilitowało, a dwóch uzyskało tytuł naukowy. Swoim uczniom poświęcał zawsze dużo uwagi, nie szczędził czasu na dyskusje, porady, wskazówki i sugestie. Dzielił się nieustannie swoją ogromną wiedzą, imponował erudycją i perfekcją w redagowaniu prac. Zarażał entuzjazmem do matematy-ki, w kontaktach był zawsze bardzo bezpośredni, otwarty. Nigdy nie naciskał, aby zajmować się tą czy inną problematyką – wybór pozostawiał doktorantowi.
Utrzymywał z nimi stosunki partnerskie. Autorytet, jakim niezmiennie się cieszył, powodował, że uczniowie nigdy nie ośmielili się nadużyć koleżeńskich relacji z Mistrzem. Przez dziesiątki lat prowadził seminarium, które dla jego, zwłaszcza młodych, uczestników było znakomitą szkołą uczącą nowoczesnej matematyki i pokazującą tajniki warsztatu badawczego matematyka. Kiedy w rzeczywistości nauki polskiej pojawiły się granty, wielokrotnie i skutecznie o nie występował, za-praszając do grupy realizatorów swoich uczniów. Wręcz pasjonujące były wykłady profesora Drewnowskiego. Zawsze starannie przygotowane, wygłoszone, a nie odczytywane, bardzo spójne, dokładnie i jasno tłumaczące wszelkie zawiłości, ilustrowane licznymi, doskonale dobranymi przykładami. Najważniejsze elementy wykładu pojawiały się na tablicach zapełnianych starannym, czytelnym pismem.
Wraz z rozwojem technologii cyfrowej zmieniła się forma wykładu. Profesor Drewnowski przygotowywał i prezentował doskonale opracowane, także od strony edytorskiej, wersje elektroniczne wykładów, do których łatwy dostęp mieli wszyscy studenci zapisani na prowadzone przez niego zajęcia.
Profesor Drewnowski pełnił kilka ważnych funkcji. W l. 1987–1991 był zastępcą dyrektora Instytutu Matematyki i zajmował się sprawami naukowymi.
Był inicjatorem powstania i pierwszym, długoletnim kierownikiem Zakładu Ana-lizy Funkcjonalnej. Nie sposób wyliczyć komisji wydziałowych i uczelnianych, w pracach których uczestniczył1.
Witold Wnuk
1 Dokładniejsze informacje o działalności prof. Lecha Drewnowskiego znajdują się w: P. Domański, W. Wnuk, On the work of Lech Drewnowski, „Functiones et Approxiamtio” 50.1, 2014, s. 7–54. Niniejsze opracowanie zostało przygotowane na podstawie tej pozycji i wspomnień autora.
– 123 –